Bayram Ayaz
15 May 2018
Yeni bir aile modeli gelişiyor. Her aile üyesi dokunulmaz ve özel bir alana sahip. Aile üyeleri arasında sorun yaşayan biri bir başka kıtadan insanla sanal ortamda dertleşirken yan odadaki aile bireyinin bundan haberi yok. Haberi olsa bile ilgisiz ve bu sebeple aile üyeleri birbirine yabancı. Geçmişte bu ilgisizlik televizyona bağlanırdı. Sınır konulmaya çalışılırdı. Fakat bugün artık bu tabloyu arıyoruz. En azından aile etkileşimi sağlamak için birlikte TV izleyelim demeye başladık.
Yeni bir aile modeli gelişiyor. Her aile üyesi dokunulmaz ve özel bir alana sahip. Aile üyeleri arasında sorun yaşayan biri, bir başka kıtadan insanla sanal ortamda dertleşirken yan odadaki aile bireyinin bundan haberi yok. Haberi olsa bile ilgisiz ve bu sebeple aile üyeleri birbirine yabancı. Geçmişte bu ilgisizlik televizyona bağlanırdı. Sınır konulmaya çalışılırdı. Fakat bugün artık bu tabloyu arıyoruz. En azından aile etkileşimi sağlamak için birlikte TV izleyelim demeye başladık.
Anne babalar çocukları için iyi şeyler isterken, ne kadar emek verdiklerine bakmalılar. 'Emek harcama' konusuna niçin vurgu yapıyoruz? Çünkü kendi egosuna güç yetiremeyen ebeveynlerin, kendi çocukları da olsa bir başkasının hayatına dokunmaları zor. Yetersiz kaldıkları her noktada öfke patlamaları gerçekleşiyor. Bir kısmı ise sessiz bir şekilde koruma tutumu sergiliyor. Çocukların problemli teknoloji kullanımına çözüm arayan ebeveynler duygularını sıkça ifade ederler. Bunu yaparken şu soruyu kendilerine sormaları gerekir: 'Yakındığım bu sorun hakkında ne kadar emek harcıyorum?'
Anne babalar çocukları için güzel şeyler düşünürler ve bunun için onları sürekli uyarırlar. Fakat şunu da bilmeliler ki çocuklarınız hakkında duyarlı olmak yeterli değil. Çözüm için ne kadar çaba gösterip, ne kadar yorulduğunuza bakın!
BIRAKIN AĞLASIN!
- 0-3 yaş arası çocukların ellerine cihaz verilmemeli.
- Bu çocukların TV ya da cep telefonundan görsel izlemesi 30 dakikayı aşmamalı. Bu izleme günde iki üç kez tekrarlanabilir.
- Çocuklar ekran başından uzaklaştırılmadan 10 dakika önce uyarılmalı. Cihazı elinden aniden almamalı.
- Okul öncesi çocukları cihazlardan uzaklaştırmadan önce ilgisini çeken bir şey yapmalı. Örneğin onlarla oynamak gibi.
- Cihazı elinden alınan çocuk ağladığında susturmak için asla tekrar cihaz verilmemeli.
-Susturmak için bir önlem alamıyorsanız bırakın ağlasın. Ağlama davranışı ile sizi yönetmesine izin vermeyin.
- Cihaz yoksunluğu nedeniyle ağlamaya devam etmesi halinde eğer oyun gibi çabalarınızla susmuyorsa bırakın ağlasın. Bir süre sonra sizin kararlılığınız karşısında kuralı öğrenecektir. Ayrıca ağlaması doğaldır fakat cihazlar benliğine yabancıdır.
TEKNOLOJİ KULLANIMI İÇİN TAVSİYELER
- Çocuğunuzun teknolojik aygıtlarla ne kadar zaman geçirdiğini belirleyin. Okul dönemlerinde bu süreyi günlük 2 saatle sınırlayın.
- İnternet kullanımını tamamen yasaklamayın. Yasaklamak yerine süreyi belirleyin, kullanımla ilgili aile kuralları ortaya koyun.
- Sizin teknoloji kullanım davranışınız, çocuğunuza örneklik düzeyinde mi? Unutmayın, çocuğunuzun örnek alacağı ilk kişi sizsiniz.
- Riski azaltmanın önemli bir kuralı dizüstü yerine masa üstü bilgisayar kullanmaktır. Bilgisayarı çocuğunuzun odasına değil, oturma odası gibi evin ortak kullanım alanına kurun.
- Diğer çocuklarla zaman geçirmesini sağlayın. Mutlaka tanışmanız gereken bu çocuklarla arkadaşlık kurmasını destekleyin.
- Çocuğunuzu sportif faaliyet gruplarına dahil edin, akranlarıyla tanışabileceği etkinliklere özendirin.
- Ortaokul sekizinci sınıftan önce çocuğunuza cep telefonu almamaya çalışın.
- Çocuğunuzun internet takıntısına karşı en az onun kadar dirençli olmadıkça sonuç alamazsınız. Kural ve sınır koyarak en az üç hafta takip edin.
- Sosyal medyada kimlerle arkadaşlık kurduğunu uygun bir yolla kontrol edin. Arkadaşları ile paylaştığı içerikleri kullanım sırasında uygun bir şekilde sizinle paylaşmasını sağlayın.
- Cep telefonunu her gün aynı saatlarde kullanması kurala uymasını kolaylaştırır.
- Uyumadan önce cihazını oda dışında bırakmasını sağlayın.
- Her akşam aynı saate bütün dijital cihazları kapattığınız bir saat belirleyin.
- Kendi hayatınızdan örnek vererek sahip olduğunuz değerleri, insan ilişkilerini ve ahlak kurallarını paylaşın.
- Kitap okumakla cihaz kullanımı arasında eşit süreler koyun ya da bir saatlik kitap okuma sonrasında cihazı kullanmasına izin verin.